DR MILAN BLAGOJEVIĆ: Dodik prije i Dodik poslije Sabora

Dodik prije svesrpskog Sabora održanog 8. juna 2024. godine u Beogradu

Piše: Dr Milan Blagojević

U januaru ove 2024. godine Milorad Dodik je o Devetom januaru izjavio:

„Odreći se tog dana jednako je odreći se sebe, svoje istorije, pogaziti sve, prihvatiti da ste spremni da slušate diktat muslimana i stranaca i na taj način mijenjate svoj karakter i obilježje, a to nije moguće“, pri čemu je istom prilikom rekao i da su Srbi 9. januara 1992. godine „donijeli odluku istorijskog karaktera koju su potvrdili na referendumu, na kojem su jasno rekli da je 9. januar Dan Republike“.

Na sjednici Narodne skupštine Republike Srpske održanoj 28. marta 2024. godine Milorad Dodik je za skupštinskom govornicom kao predsjednik Republike Srpske između ostalog izjavio sljedeće:

„Srpska će insistirati da na vaskršnjem saboru bude donesena deklaracija kojom će se proglasiti da su Bošnjaci prekršili Dejtonski sporazum i reći da Srbija više ne može da stoji iza toga i da je spremna, kao subjekat međunarodnog prava, na međunarodnim institucijama da brani Republiku Srpsku i Dejtonski sporazum“.

DODIK POSLIJE SVESRPSKOG SABORA

Na ovom Saboru, koji je umjesto na Vaskrs 2024. održan 8. juna 2024. godine, Dodik je agitovao da u Deklaraciji usvojenoj na tom saboru između ostalog bude zapisano (tačke 19. i 29. Deklaracije):

„19. Svesrpski sabor konstatuje da bi Republika Srbija, u skladu sa statusom potpisnika Dejtonskog mirovnog sporazuma i sa ovlašćenjima koje je dobila od Republike Srpske Sporazumom od 29. avgusta 1995. godine, trebalo da internacionalizuje problem urušavanja Dejtonskog mirovnog sporazuma sa zahtjevom da se isti primjenjuje u obliku u kojem je i potpisan od strane svih.

29. Svesrpski sabor pozdravlja odluku Republike Srbije i Republike Srpske da ujedinjeno obilježavaju 15. septembar kao Dan srpskog jedinstva, slobode i nacionalne zastave u znak sjećanja na proboj Solunskog fronta u Prvom svjetskom ratu, kao i da je Sretenje, 15. februar, Dan državnosti Republike Srbije i Dan državnosti Republike Srpske koji treba ujedinjeno i zajednički proslavljati. Svesrpski sabor očekuje da Republika Srpska nastavi da obeležava 9. januar kao Dan nastanka Republike Srpske i krsnu slavu“.

Dakle, prema ovoj Deklaraciji, koju će sasvim izvjesno usvojiti Narodna skupština Srbije i Narodna skupština Republike Srpske, Deveti januar više neće biti Dan državnosti Republike Srpske nego će to biti 15. februar, a 9. januar 1992. godine biće obilježavan samo kao, kako rekoše autori Deklaracije, dan nastanka Srpske i krsna slava.

A što se tiče onoga za šta je Dodik u martu ove godine govorio da će Republika Srpska insistirati na tome, a to je da je Srbija spremna da „kao subjekat međunarodnog prava, na međunarodnim institucijama brani Republiku Srpsku i Dejtonski sporazum“, ostade tek da bi „Srbija trebalo da internacionalizuje problem urušavanja Dejtonskog mirovnog sporazuma sa zahtjevom da se isti primjenjuje u obliku u kojem je i potpisan od strane svih“.

Internacionalizovati nešto je sa pravne strane veliko ništa, s obzirom na to da u Deklaraciji svesrpskog Sabora od 8. juna ove godine ipak nije napisano da je Srbija spremna da „kao subjekat međunarodnog prava, na međunarodnim institucijama brani Republiku Srpsku i Dejtonski sporazum“, kako je Dodik najavljivao krajem marta 2024. godine.

Za razliku od maglovitog termina „internacionalizacije problema urušavanja Dejtonskog mirovnog sporazuma“, koji je, tako neodređen, samo jedno pravno ništa, sasvim je druga stvar da su Dodik i Republika Srpska insistirali na Saboru da u Deklaraciju uđe da će Srbija pred Međunarodnim sudom pravde pokrenuti postupak protiv svih država koje kroz tzv. Savjet za primjenu mira u BiH i pomoću Kancelarije OHR-a i Bonskih zaključaka flagrantno i teško povređuju suverenitet Bosne  i Herecgovine kao države članice UN, time što joj oni svoju volju nameću kao ustav i zakone, umjesto nadležnih institucija u BiH, čime Bosnu i Hercegovinu suprotno Povelji UN desuverenizuju i od države je pretvaraju u svoj protektorat, a Republiku Srpsku guraju u sigurni nestanak, uprkos jasnim pravnim normama iz člana 2. i člana 78. Povelje UN koje takve radnje najstrožije zabranjuju.

Dakle, ničega od ovoga nema u Deklaraciji svesrpskog Sabora, a najmanje Dodikovog insistiranja iz januara, odnosno marta ove godine, da nema odricanja od Devetog januara kao dana državnosti, odnosno da će Srpska insistirati da na svesrpskom Saboru bude donesena deklaracija kojom će se proglasiti da je Srbija spremna, kao subjekat međunarodnog prava, da na međunarodnim institucijama brani Republiku Srpsku i Dejtonski sporazum.

Sve u svemu, i ovaj put, bolje reći po ko zna koji put, smo se osvjedočili da Dodik priča jedno, dok u stvarnosti radi sasvim drugo, to jest radi sasvim suprotno od onoga što priča i obećava.

Dr Milan Blagojević

BN