Šta je urađeno na sprečavanju izbornih krađa?
U posljednjih nekoliko izbornih ciklusa u Bosni i Hercegovini evidentan je porast izbornih prevara i manipulacija. Opšta je ocjena da nije dovoljno učinjeno na sprečavanju izbornih krađa, a istrage sudski procesi koji su uslijedili nisu imale pozitivnog efekta.
Na lokalnim izborima 2020. u Doboju su zbog izbornih prevara izbori morali da budu ponovljeni, nakon čega je kandidat SNSD-a Sanja Vulić imala 17 hiljada glasova manje.
Na opštim izborima 2022. godine ponovo manipulacije i krađa glasova, pa se neko vrijeme nije znalo ko je izabran za predsjednika Republike Srpske.
Problema su svjesni i u pravosuđu, koje mnogi smatraju najodgovornijim za ponavljanje neregularnosti tokom izbornog procesa.
„Prije skoro 2 godine da su tužilaštva postala svjesna da imamo mnogo izbornih prevara, pa su se uključili u taj izborni proces.
Određeni broj tužilaca je bio i na terenu, a nakon toga imamo već veliki broj otvorenih što istraga i glavni pretresa i mislim da već imamo i određeni broj preduđenih predmeta za izborne prevare.
Svjesni smo koji je značaj toga da se izborni proces odvija regularno odnosno u skladu sa zakonom i podzakonskima aktima“, izjavio je Halil Lagumdžija, predsjednik Visokog sudskog i tužilačkog savjeta BiH.
Opozicione stranke podnijele su niz prijava zbog neregularnosti i grubog narušavanja izbornog procesa, ali je pravosuđe sporo i neadekvatno reagovalo.
“ Nema nikakvog ozbiljnog efekta toga i mislim da je takav odnos tužilastva prema očiglednim izbornim manipulacijama veoma loš posebno po moguće izuboprne procese jer se ovaj ovaj način šalje poruka da to nije nbeki veliki prekršaj i da država odnosno pravosuđe nije spremno da sankcioniše one koji manipulišu sa voljom naroda“, rekao je Igor Crnadak, potpredsjednik PDP-a.
Jelena Trivić, predsjednički kandidat opozicije, predvodila je proteste protiv izborne prevare i korupcije u novembru 2022. godine. Nezadovoljna je učlinkom pravosuđa po tom pitanju.
„Krivična prijava koju su predale opozicione stranke koje su tada podržale mene kao kandidata za predsjednika Republike a za nivo za koji smo imnali najviše dokaza o izbornim prevarama ta krivična prijava je na kraju od tužilaštva odbačena i dalje se ne vodi postupak po tom pitanju.
Vi imate ponovljene izbore u Doboju za 2020. godinu znate da postoje brojni služajevi, tu su krađe bile grubim pogledom vidljive. Isti ti ljudi su provodili ponovljene izbore u Doboju su radili za Opšte izbore 2022.“, navela je Jelena Trivić, predsjednik Narodnog fronta.
Zbog izbornih neregularnosti najčešće se procesuiraju predsjednici i članovi biračkih odbora, a istraga se nikad ili vrlo rijetko usmjerava prema kandidatima i političkim partijama u čije ime je počinjena izborna prevara.
Na nedavno održanoj konferenciji glavnih tužilaca i predsjednika sudova, u organizaciji Visokog sudskog i tužilačkog savjeta BiH u Tesliću, između ostalog je zaključeno da bi nove izmjene Izbornog zakona mogle pomoći u sređivanju izbornog haosa.
Sve s ciljem da se vrati povjerenje građana u regularnost izbornog procesa i ispoštuje njihova izborna volja.
(BN)
