To je, kako tvrde otkupljivači iz Srpske, urađeno na veliku štetu kako onih koji otkupljuju mlijeko, tako i Srba povratnika iz Kantona 10 i Unsko-sanskog kantona, koji žive u nepristupačnim krajevima. Njima su, naime, jedini spas upravo bili otkupljivači iz Srpske, jer oni iz FBiH nisu htjeli da po mlijeko dolaze u sela udaljena od glavnih puteva.
Problem je nastao kada je pomenuti pravilnik izmijenjen u smislu da otkupljivači iz Srpske moraju da imaju registrovano sjedište u FBiH i da budu upisani u registar korisnika premije, a ne samo registrovanu poslovnicu, što je ranije bio slučaj. Praktično, ko i dalje želi da se bavi ovim poslom, mora ugasiti preduzeće u Srpskoj i otvoriti ga u Federaciji.
– Federalno ministarstvo poljoprivrede je donijelo pravilnik koji je proizvođačima iz FBiH, koji svoje proizvode prodaju otkupljivačima iz Srpske, zabranilo ostvarivanje premije za mlijeko – kažu za Srpskainfo iz Poljoprivredne zadruge „Planinsko mlijeko Šipovo“.
Naglašavaju da je ova mjera naišla na oštar otpor među proizvođačima, jer su se ponovo našli u situaciji da budu lišeni svojih prava i premija, samo zato što prodaju mlijeko otkupljivačima iz Srpske.
– A oni su im olakšavali život dolaskom po mlijeko na kućni prag i plaćanjem više cijene nego federalne mljekare. Iako je jasno da ova mjera ima za cilj da se otkupljivači iz Srpske udalje sa tržišta Federacije BiH, ona je takođe izazvala zabrinutost među povratnicima, koji smatraju da je ovakav potez direktna diskriminacija i da je pravilnik namjerno donesen kako bi ih ponovo isključio iz sistema podsticaja – objašnjavaju u ovoj PZ.
Kako kažu, za proizvođače iz Glamoča, Drvara i Bosanskog Petrovca ovo je još jedan udarac.
– Kao Srbi povratnici, ponovo su se našli u situaciji da nisu u mogućnosti ostvariti premije, uprkos činjenici da su pošteno radili i izmirivali svoje obaveze. Sve, naime, podsjeća na sličnu situaciju iz 2015, kada su proizvođači izgubili premije zbog sličnog pravilnika, koji je na kraju bio proglašen neustavnim. Sad opet moraju tražiti pravdu i boriti se za svoja prava, što znači da ćemo pokrenuti pitanje ispitivanja ustavnosti novog pravilnika – kategorični su otkupljivači.
Ističu da je on još jedan dokaz nametnutih prepreka povratnicima, koji su ponovo nezakonito kažnjeni, bez obzira na to što su ulagali u svoju proizvodnju i doprinosili ekonomiji.
– Trenutno, budućnost proizvođača mlijeka u ovom regionu zavisi od toga hoće li novi pravilnik biti oboren ili će postati još jedan razlog za nastavak borbe, kao i za ponovnu mobilizaciju povratnika s ciljem zaštite svojih interesa – poručuju iz PZ „Planinsko mlijeko Šipovo“.
Iz federalnog Ministarstva poljoprivrede nisu nam odgovorili na pitanja zbog čega je Pravilnik o načinu i uslovima ostvarivanja novčane podrške po modelu podsticaja proizvodnji izmijenjen, te šta to, praktično, znači za otkupljivače iz Srpske.
U Ministarstvu poljoprivrede Srpske naglašavaju da je pravilnikom u RS propisano da proizvođači mlijeka premiju ostvaruju na osnovu zahtjeva koji u njihovo ime podnose subjekti koji se bave otkupom ili preradom mlijeka i koji su registrovani na području Srpske.
– Ne zahtijevamo registraciju klijenata, osim da imaju registraciju poslovne jedinice, i taj sistem funkcioniše nesmetano i u skladu sa zakonom – objašnjavaju u ovom ministarstvu.
Ističu da su upoznati sa tim da je resorno ministarstvo u FBiH donijelo pravilnik da otkupljivači moraju biti registrovani sa sjedištem na teritoriji FBiH i upisani u njihov registar klijenata.
– Naravno, to jako otežava plasman biljnih i životinjskih proizvoda proizvođačima koji plasman vrše prema otkupljivačima sa teritorije Srpske, koji ne mogu obezbijediti sjedište na teritoriji FBiH, jer već imaju sjedište na teritoriji RS. Samim tim, proizvođači su eliminisani prilikom prodaje određenog proizvoda, jer ne mogu da ostvare premiju. A otkupljivačima iz Srpske nije problem da otkupe proizvod, problem je u tome da proizvođač ne može ostvariti premiju ukoliko proizvod proda subjektu sa teritorije Srpske koji nema sjediše u FBIH – poručuju iz Ministarstva poljoprivrede Srpske.
Po podacima ovog ministarstva, otkupljivači iz Federacije BiH su, unazad nepune četiri godine, od proizvođača iz Srpske otkupili više od 68 miliona litara mlijeka.
Srpskainfo
