Prekasno za spas: Ova država nestaje, šta će biti s ljudima

Kiribati, ostrvska država smještena u Tihom okeanu, suočava se s ozbiljnim prijetnjama zbog globalnog zatopljenja.

Nijedan dio Kiribata ne uzdiže se više od dva metra iznad nivoa mora, čineći ovu zemlju izrazito ranjivom na porast nivoa okeana.

Naučnici predviđaju da bi Kiribati mogli postati nenaseljeni u narednih nekoliko decenija, zbog rastućih morskih nivoa, koje su već sada potopile dva koraljna grebena, a stotine stanovnika suočava se s mogućim raseljavanjem.

Nedavni dokazi pokazuju da topla morska voda prodire ispod ledenjaka Thwaites na Antarktici, što dodatno pridonosi podizanju nivoa mora. Ova situacija predstavlja neposrednu prijetnju priobalnim zajednicama širom svijeta, uključujući Kiribati, čije postojanje ovisi o globalnim naporima za suzbijanje klimatskih promjena i zaštitu okoline. Svako naglo povećanje nivoa mora, moglo bi biti katastrofalno za gradove, poput Londona, New Yorka i Šangaja.

Naučnici predviđaju veliko raseljavanje stanovništa ostrva Kiribati, zbog podizanja nivoa mora.

Gradnjom kamenih zidova, stanovništvo Kiribata se bori protiv podizanja nivoa mora.

„Zabrinjavajuće je što podcjenjujemo brzinu kojom se ledenjak mijenja, što je razorno za priobalne zajednice širom svijeta“, izjavila je dr Kristina Dow, profesorica na Školi za okolinu na Univerzitetu Waterloo i koautorka studije, kako prenosi Blic.

Kiribati (Republika Kiribati/Republic of Kiribati, kiribatski Ribaberikin Kiribati), je ostrvska država u Okeaniji, u centralnom dijelu Tihog okeana; obuhvata 810,5 km², piše Hrvatska enciklopedija Leksikografskog zavoda Miroslav Krleža.

Kiribati se sastoje od 33 atola i jednoga vulkanskog ostrva (Banaba ili Okean; 6,3 km²), raštrkanih na morskom području od približno 5 miliona km². Atoli, izgrađeni od koralnog vapnenca, imaju karakterističan ovalni oblik i unutrašnje lagune. Svrstani su u tri ostrvske grupe.

Ostrva Gilbert, ostrva Phoenix i Linijska (Ekvatorska) ostrva.

U smjeru istok – zapad ostrva se proteže u dužini od 3870 km, a u smjeru sjever – jug na 2050 km. Ostrva u zapadnome dijelu Kiribata pripadaju Mikronezijskoj skupini ostrva, a oni u istočnome dijelu Polinezijskoj. Površinom je najveće ostrvo Kiritimati (388 km²; najveći svjetski atol) u Linijskim ostrvima. Najvišie je ostrvo Banaba (81 m) dok sva ostala ostrva (atoli) dosežu najviše 5 m nadmorske visine. Zbog okeanskoga okruženja prevladava tropska okeanska klima s visokim temperaturama tokom cijele godine (27 do 32 °C) i obilnim padavinama.

Prema popisu stanovništva iz 2010. Na Kiribatima živi 103 058 st.; prosječna je gustoća naseljenosti velika i iznosi 127,2 st./km². Najnaseljenija su ostrva Gilbert (328 st/km²; na južnome dijelu atola Tarawa, površine 16 km², živi 48,7% ukupnoga stanovništva zemlje ili 3184 st./km²), Linijska ostrva vrlo su rijetko naseljena (21 st./km²), a ostrvlje Phoenix je gotovo nenaseljeno. Većinu stanovništva (98,9%) čine Mikronezijci (Kiribaćani; izvorno I-Kiribati), ostalo su Polinezijci, Fidžijci, mješanci (1,1%). Prema vjeroispovijesti uglavnom su hrišćani: katolici 56,0%, protestanti (34,0%), mormoni (5,0%) i drugi (5,0%).

Privreda

Do kraja britanske uprave (1979) iscrpljena su bogata nalazišta fosfata, potom se privredni razvoj više zasniva na poljoprivredi, ribarstvu i turizmu. Novčana je jedinica australijski dolar (A$; AUD); australijski dolar = 100 centa.

Istorija

Ostrva su 1765. i 1788. otkrili britanski pomorci, a po jednom od njih, Thomasu Gilbertu, dobili su ime. Naseljavanje je započelo tek nakon 1837. God. 1892. Velika Britanija uspostavila je protektorat nad 16 atola u ostrvlju Gilbert i 9 ostrva Ellice. God. 1916. Ostrvlje je postalo britanska kolonija Gilbert i Ellice- Prema Ustavu od 12. VII. 1979., Kiribati je republika s predsjedničkim sistemom vlasti. Predsjednik republike ima široke ovlasti šefa države, istovremen je i predsjednik vlade, prenosi Slobodna Dalmacija.

Slobodna dalmacija