Litijum iz Lopara ide do „Mercedesa“

ARCORE AG, međunarodno aktivna rudarska kompanija, sa sjedištem u švajcarskom Cugu, te specijalizovana za razvoj identifikovanih mineralnih nalazišta u jugoistočnoj Evropi, navodi da je cilj njihove saradnje sa „Rock Tech Lithiumom“ da tu kompaniju pouzdano i dugoročno snabdijevaju litijumom iz Lopara.

„Rock Tech Lithium“ je, ističu, kompanija koja je usmjerena na čiste tehnologije, te posluje u Kanadi i Njemačkoj, a predstojeća saradnja važan je temelj u razvoju regionalnog i domaćeg lanca vrijednosti za baterije električnih vozila u Evropi.

Naime, „Rock Tech Lithium“ trenutno gradi postrojenje u Njemačkoj, koje će od 2026. godine proizvoditi litijum-hidroksid za industriju baterija i automobila, a već ima potpisane ugovore o kupovini s kompanijom „Mercedes-Benz Group AG“.

ARCORE AG očekuje da će započeti proizvodnju litijuma u Loparama krajem 2026. godine, nakon što su, kako podsjećaju, potvrđena obimna nalazišta sirovina.

U ARCORE-u ističu da su procjene da na području Lopara postoje nalazišta od 1,5 miliona tona litijum-karbonat ekvivalenta (LCE), 14 miliona tona bora (B2O3), 35 miliona tona kalijuma (KCI) i 94 miliona tona magnezijum-sulfata (MgSO4).

Kao prednost, u ARCORE AG ističu i blizinu glavnih proizvodnih mjesta i tržišta ključnih evropskih industrija, poput automobilske i proizvodnje baterija.

ARCORE je, podsjetimo, na području Lopara izveo detaljna geološka istraživanja u punom kapacitetu, ulažući direktno u terenska istraživanja više od 10 miliona KM, a u cjelokupni razvoj projekta značajno više.

Fokus je, podsjetimo, bio na litijumu i boru, ali su došli do pouzdanih rezultata da će u procesu ekstrakcije rude dominantno, u kvantitativnom smislu, preovladavati magnezijum i kalijum, a potom i litijum i bor.

Projekat Lopare, kako poručuju iz kompanije ARCORE, ima potencijal da postane jedan od najvećih rudnika te vrste u Evropi.

„ARСОRЕ će koristiti najnoviju tehnologiju i najviše standarde bezbjednosti kako bi minimizirao uticaj na životnu sredinu u pogledu vazduha, zemlje i vode. Različiti nezavisni stručni izvještaji pokazali su da je ekološki i društveno odgovorno rudarstvo moguće, u skladu sa Ciljevima održivog razvoja UN, različitim evropskim standardima i zvaničnim zahtjevima Republike Srpske“, saopštili su.

Nakon odobrenja koncesije, ARCORE planira ulaganja od više stotina miliona evra (mid three-digit million-euro range), što je raspon od 300 do 700 miliona evra.

Nicolas Treand iz Upravnog odbora ARCORE-a kaže da je rudnik Lopare sa svojim ogromnim nalazištima litijum-karbonata, bora, kalijuma i magnezijum-sulfata jedinstven u svijetu po veličini i geološkoj strukturi.

U Savjetodavnom odboru kompanije je i David Knower, COO i direktor Cerberus Deutschland Beteiligungsberatung GmbH, koji kaže da projekat Lopare nije samo važan korak u obezbjeđivanju snabdijevanja Evrope neophodnim sirovinama, već i demonstracija posvećenosti ARCORE-a ekološki i društveno odgovornom rudarstvu.

O saradnji sa lokalnim partnerima prošle sedmice govorio je i Vladimir Rudić, direktor kompanije ARCORE, podružnice švajcarskog ARCORE AG, obraćajući se na 21. sjednici Skupštine opštine Lopare, na kojoj je odbornike upoznao sa rezultatima do kojih se došlo tokom istraživanja, te saopštio planove u ovoj lokalnoj zajednici.

On je istakao da ne postoji veći stepen industrijskog razvoja jedne regije od rudarstva i pratećih djelatnosti, te podsjetio na podatke koji se odnose na broj radnika koji će im trebati, kao i na ogromne prihode koji očekuju lokalnu zajednicu i državu.

Rudić je na početku izlaganja rekao da su izvođači, roba i usluge koje su na terenu upotrijebljene tokom istraživanja, obezbijeđeni pretežno iz lokalne zajednice i iz regije, te da identično opredjeljenje namjeravaju zadržati i ubuduće.

Podsjetio je da su izveli detaljna geološka istraživanja u punom kapacitetu, sa fokusom na litijumu i boru, što su prvobitnim zahtjevom i predviđali, a potom došli i do pouzdanih rezultata koji su potvrdili da će u procesu ekstrakcije rude dominantno, u kvantitativnom smislu, to biti magnezijum i kalijum, a potom litijum i boron polimineralni rudnik.

„Osim toga, u istraživanju ležišta i razvoju projekta učestvovale su brojne druge renomirane kompanije i institucije iz Evrope, SAD, Australije i sa područja Lopara. Evropske institucije kao što su European Raw Materials Alliance (ERMA), EIT Raw Materials i European Lithium Institute (eLi) prepoznaju važnost ovog projekta za cijeli kontinent i podržavaju ga. Njemačka agencija za mineralne sirovine (DERA) takođe smatra relevantnim sve evropske projekte litijuma kako bi se smanjila trenutno dominantna zavisnost od uvoza i tako omogućili planovi širenja lokalne industrije“, naveo je Rudić.

Prema njegovim riječima, cjelokupna površina koja će biti predmet rudarskih operacija u narednih 50 godina se nalazi na površini od 88 ha, a realizacija će se odvijati sukcesivno po fazama.

Rudić je precizirao da su ispunjeni svi potrebni uslovi za izradu studije ekonomske opravdanosti za ležište Lopare, čijim završetkom se stiču uslovi za pokretanje postupka dodjele koncesije. Nakon dodjele koncesije, kako je pojasnio, kreće se u realizaciju izrade studije uticaja na životnu sredinu, koja traje minimalno 18 mjeseci.

Istakao je i da je nedvosmisleno moguća ekološki čista eksploatacija litijuma.

„Možemo garantovati da će biti realizovano odgovorno, održivo i rudarstvo prema najvišim ekološkim standardima, prije svega sa fokusom na očuvanje životne sredine i sociološkim aspektom iz te perspektive“, poručio je Rudić.

Projekat ARCORE – Lopare, kako je naglasio, spada u vrh evropskog lanca snabdijevanja kada je u pitanju zelena tranzicija, te dodao da nema zelene tranzicije bez metala koji će se proizvoditi i u Loparama.

„Primjenjujući posljednje standarde u preradi rude, možemo konstatovati da je ovaj projekat otvorio nove perspektive razvoja ovog dijela BiH, sa akcentom na bazične industrije koje su kroz istoriju, a naročito danas, bile generator razvoja i opstanka ljudi na ovim prostorima“, naveo je Rudić.