„Srbi u Sloveniji žele isto što Slovenci imaju u BiH, Srpskoj i Srbiji“

Udruženje srpskih književnika Slovenije i Savez srpske dijaspore, čiji je predsjednik Saša Gajić, porijeklom iz Gradiške, podržali su proces određivanja ulica jasenovačkih žrtava u gradovima Republike Srpske.

Preporuku o tome lokalnim zajednicama dala je  Vlada Republike Srpske.

Gajić kaže da su među inicijatorima i srpska udruženja u Sloveniji. Posebno važnim smatra da kozarske opštine i gradovi prioritetno treba da postupe po ovoj preporuci, jer su sa područja Gradiške, Kozarske Dubice, Kostajnice, Novog Grada, Prijedora, Banjaluke i Laktaša najbrojnije žrtve jasenovačkog logora.

Saša Gajić, borac za status srpske nacionalne manjine u Sloveniji i dugogodišnji zagovornik očuvanja srpske istorije, na tu problematiku nedavno je ukazao u Beogradu, na međunarodnoj naučnoj konferenciji „Genocid nad slovenskim narodima u 20. vijeku“, koju je organizovao Institut za političke studije u saradnji sa Centrom za javni i informacioni razvoj „Evropa“ iz Rusije.

Tema njegovog izlaganja bila je „Srbi prije i poslije zloglasnog hrvatskog logora Jasenovac“, što je naišlo na izuzetno interesovanje domaćina uglednog skupa.

„Cilj srpskih udruženja u Sloveniji koja predstavljam je da kroz različite vidove saradnje povezujemo Srbe iz susjednih država. Među ostalim aktivnostima to su tradicionalni literarni konkurs sa tematikom srpske istorije i tradicije, promocija ćirilice, srpskog jezika, kulture i narodnih običaja“, naglasio je Gajić, osnivač prve srpske biblioteke „Vuk Karadžić“ u Ljubljani, aktivista i organizator više kulturno-umjetničkih manifestacija među kojima su najznačajniji „Veseli dani srpske dijaspore“, koji se održavaju deceniju i po.

„Sakupljamo podatke, značajne činjenice i dokaze o stradanjima Srba u ustaškim logorima u Drugom svjetskom ratu, zapisujemo svjedočenja, tragamo u istorijskim arhivima“, kazao je Gajić naglasivši da je to rezultiralo njegovim naučnim radom „Srbi prije i poslije zloglasnog hrvatskog logora Jasenovac“.

Takođe, i druge kolege, na skupu u Beogradu, kazao je ovaj profesor i književnik, predstavile su svoje naučne radove jer ta tema ne treba da bude zaboravljena i potrebno je stalno istraživati.

„Želim doprinijeti očuvanju istine o masovnim srpskim stradanjima u vrijeme NDH. Na to me tjeraju i podstiču žrtve iz moje porodice. Neophodno je čuvati to sjećanje, a načina i mogućnosti ima mnogo“, smatra Gajić.

U toj funkciji su štampani i elektronski medij „Otadžbina“ pod okriljem Srpske biblioteke „Vuk Karadžić“ u Ljubljani.

Otežavajuća okolnost je to što je, kako kaže Saša Gajić, ova biblioteka prinuđena da radi u zakupljenom prostoru, bez obzira na status opšteg državnog interesa koji podrazumijeva besplatno korištenje prostorija u javnoj svojini. To nije jedini problem srpske zajednice u Sloveniji, koja, za razliku od neuporedivo manjih, nema status nacionalne manjine. Zbog toga, prilikom popisa u Sloveniji se nije moguće izjasniti kao Srbin.

„Srbi su najveća etnička zajednica. Iako autohtona i najbrojnija, sa više od 200.000 članova, nemamo status nacionalne manjine. Naravno, Srbi u Sloveniji žele isključivo isto što Slovenci imaju u drugim državama, u BiH, u Srpskoj i Srbiji. Za tu borbu potrebna nam je snažnija podrška matičnih država, koja zasad izostaje“, kategoričan je Gajić. On ističe da je mnogo truda uložio u borbu za zaštitu Srba te protiv kršenja njihovih ljudskih prava u Sloveniji.

„Vodim i dvije registrovane podružnice besplatne pravne pomoći. U posljednju deceniju i po organizujemo proteste protiv diskriminacije Srba u Sloveniji. Posljedice asimilacije su bolne. Srbi većinom govore lošim srpskim, a odličnim slovenačkim jezikom. Ćirilicu poznaju samo pojedinci“, zaključio je Saša Gajić, koji u Sloveniji živi duže od pola vijeka, ali se nije odrekao svoje nacionalne, srpske pripadnosti.

Nezavisne