Prema novijim procjenama, trećina svjetske populacije je bila inficirana i imala je klinički ispoljenu bolest (oko 500 miliona ljudi), a umrlo je oko 50 miliona. Dakle, španska groznica je odnijela pet puta više života nego Prvi svjetski rat! Njen uzročnik bio je virus influence A (H1N1).
Prvi slučajevi španske groznice pojavili su se na današnji dan, 4. marta 1918. godine u Kanzasu, u SAD, dok su drugi slučajevi zabilježeni u Francuskoj, Njemačkoj i Ujedinjenom Kraljevstvu u aprilu iste godine. Drugi pandemijski talas započeo je u jesen 1918, a treći u zimu 1919.
Umiranja su bila toliko masovna da lokalne zajednice po gradovima i selima nisu imale dovoljno resursa da se nose ni sa uzrocima ni sa posljedicama španske gripe. Mrtvačnice su bile premale da prihvate sve umrle, tako da su leševi trunuli po ulicama, a u bolnicama i prihvatilištima leševi su slagani po hodnicima, kao cjepanice. U nedostatku zvaničnih lijekova, ljudi su pribjegavali “tradicionalnoj” medicini – konzumirali su sirovi luk (posebno bijeli luk), nosili krompir u džepu ili vrećice kamfora oko vrata.
Većina epidemija gripa nesrazmjerno ubija mlade i stare, s većom stopom preživljavanja za one u srednjoj životnoj dobi, ali ova pandemija je imala neobično visok mortalitet za mlade odrasle osobe. Moderna istraživanja, koristeći virus uzet iz tijela smrznutih žrtava, zaključila su da je virus ubijao kroz “citokinsku oluju” (pretjeranu reakciju imuniteta organizma). Snažna imunološka reakcija mlađih odraslih osoba bi opustošila tijelo, dok je slabiji imunitet djece i odraslih osoba srednjih godina rezultirao manjim brojem smrtnih slučajeva u tim grupama.
Većina zaraženih imala je samo tipične simptome gripa kao što su grlobolja, glavobolja i groznica, posebno tokom prvog talasa. Međutim, tokom drugog talasa bolest je postala mnogo ozbiljnija, često komplikovana bakterijskom upalom pluća, koja je u velikom broju slučajeva dovodila do smrtnog ishoda. Ovaj ozbiljniji tip bi doveo do razvoja heliotropne cijanoze, pri čemu bi se na koži prvo razvile dvije mrlje boje mahagonija preko jagodica koje bi se zatim tokom nekoliko sati proširile i obojile cijelo lice u plavo. Potom bi došlo do crne boje prvo u ekstremitetima, a zatim bi se dalje širile na udove i torzo. Smrt bi uslijedila u roku od nekoliko sati ili dana, usljed nakupljanja tečnosti u plućima. Ostali prijavljeni znaci i simptomi uključivali su spontano krvarenje iz usta i nosa, pobačaje kod trudnica, neobičan miris, ispadanja zuba i opadanje kose, delirijum, vrtoglavicu, nesanicu, gubitak sluha ili mirisa i oštećen vid.
Postoji mišljenje da je bolest nazvana „španskom“ zbog toga što Španija nije bila učesnik rata, te se o bolesti od samog početka otvoreno pisalo u štampi, za razliku od drugih zemalja gde je bila prisutna jaka cenzura.
Za zvanični kraj pandemije se uzima decembar 1920. godine.
Ostali događaji na današnji dan
1519. – Ernan Kortes se iskrcao u Meksiku i osnovao grad Verakruz;
1678. – U Veneciji rođen italijanski barokni kompozitor Antonio Lučo Vivaldi. Bio je veoma popularan i cijenjen u svoje vrijeme, poslije smrti zaboravljen, a prava vrijednost njegovog obimnog djela otkrivena je tek 1930, kada je nađeno više od polovine njegovih danas poznatih djela. Napisao je više od 300 koncerata za solističke instrumente i orkestar, među njima čuveni „Četiri godišnja doba“, oko 60 simfonija, opere i druge kompozicije;
1801. – Tomas Džeferson postao prvi predsjednik SAD koji je inaugurisan u novom glavnom gradu, Vašingtonu;
1877. – U Boljšoj teatru u Moskvi premijerno izveden balet “Labuđe jezero” Petra Iljiča Čajkovskog;
1945. – Osnovano Sportsko društvo “Crvena zvezda”;
1966. – Džon Lenon u intervjuu za londonski “Evening Standard” rekao da su “Bitlsi” popularniji od Isusa, izazvavši time veliku kontroverzu;
1979. – Stiven Sinot otkrio Jupiterov satelit Metis;
2000. – SAD ponudile pet miliona dolara za informacije koje mogu pomoći u hapšenju predsjednika Jugoslavije Slobodana Miloševića, bivšeg predsjednika Republike Srpske Radovana Karadžića i ratnog komandanta Vojske Republike Srpske Ratka Mladića, optuženih pred Međunarodnim sudom za ratne zločine;
2002. – Umro Velibor Vasović, jugoslovenski i srpski fudbaler i trener;
2004. – U požaru u manastiru Hilandar na Svetoj gori izgorjelo dvije trećine tog kompleksa.
Srpskainfo
