Rimski putevi kroz BiH i Srbiju

Rimski putevi kroz BiH i Srbiju

Snažno Rimsko carstvo, koje je u I vijeku nove ere dominiralo Evropom, svoju moć je zasnivalo na razgranatoj mreži puteva.

Putevi koji su vodili iz Rima ka sjeveru uglavnom su išli ka današnjoj Zapadnoj Evropi. Jedan krak vodio je do grada Akvileje odakle su se račvali putevi ka Emoni (Ljubljani) i Saloni (Solin). Od Ljubljane put je vodio duž Save ka Sisciji (Sisku) pa dalje ka Sirmiumu (Sremska Mitrovica) i Singidunumu (Beograd). Od Beograda je kretao kasnije slavni Via Militaris (Carigradski drum) preko Naisusa (Niša), Serike (Sofije), Filipopopolisa (Plovdiva), Hadrijanopolisa (Jedrena) do Bizantuma (Istambul).

Put koji je vodio ka Saloni vodio je preko Tarsatike (Rijeka). Salona je bila jedna  od najvažnijih luka za rimske galije. Stoga je bilo prirodno da se izgradi put od nje do rijeke Save, gdje se nalazio strateški značajan grad Servitorij (Gradiška). Najkraći put kroz Bosnu i Hercegovinu vodio je od Sinja, preko Livna, Glamoča, Mrkonjić Grada, Banjaluke do Gradiške. Od Gradiške duž Save izgrađen je put ka Sremskoj Mitrovici i Beogradu.

Svi ovi putevi koji su spajali Rim sa Balkanom kasnije su postajali sve značajniji, a gradovi koji su se nalazili na njima postajali su sve veći i moćniji. Roba je svakakvim putevima stizala iz daleke Azije do Persije i Male Azije. Bizant je postao veliki trgovinski centar. Konstantin Veliki je izabrao upravo taj grad za novu prestonicu hrišćanske religije, pravdajući se da mu se javilo u velikoj viziji. Zapravo je velikom Rimskom caru, rođenom Nišliji, bilo znatno bliže da putuje u brzorastući Bizant, nego u Rim. Grad je po njemu nazvan Konstantinopolj.

Put od Konstantinopolja do Rima ozvaničio je vezu dva velika hrišćanska carstva, jednog na Istoku, drugog na Zapadu. Evropa je sva bila satkana od brojnih manjih rimskih puteva, koje su pravili zajedno legionari, robovi i lokalni stanovnici u prvim vijekovima nove ere. Putevi su prvobitno pravljeni da bi velika Rimska imperija mogla brzo transportovati svoju vojsku, ali i tovare sa dragocjenostima. Bilo je propisano da svaki glavni put mora biti širok najmanje četiri metra, te svuda gdje je bilo moguće da bude i popločan kamenom.

Rimski putevi su tako postali okosnica saobraćaja moćne evropske civilizacije koja se uzdizala. Putevi koji spajaju ljude mjerilo su moći onih koji ih grade.

Autor: Vladimir Đurić Đura/Srpskainfo

CATEGORIES
Share This