Lord Bajron i njegova ćerka Ada

Lord Bajron i njegova ćerka Ada

Slavni engleski pjesnik Džordž Gordon Bajron, koji se smatra za najvažnijeg predstavnika romantizma, bio je otac Ade Lavlajs, matematičkog genija.

Ada je bila začeta 1815. godine, upravo u vrijeme erupcije vulkana Tambora na Indoneziji. Erupcija je potpuno poremetila klimu na planeti Zemlji, te dovela do „godine bez ljeta”, poznate po niskim temperaturama i propalim usjevima širom sjeverne hemisfere, zbog čega je samo u Evropi nekih 200.000 ljudi umrlo od gladi.

Istovremeno, bio je začet i mali Vilijam, plod ljubavi umjetničkog para Meri Šeli i Persi Biš Šelija. Ada i Vilijam rođeni su u januaru 1816. godine, usred jezive zime.

Bajron, ljutit što nije dobio sina, zauvijek napušta Englesku, svoju ženu Anu Izabelu i malu Adu. Odlazi u Švajcarsku, gdje zakupljuje slavnu Vilu Diodati na obali Ženevskog jezera, da bi se opijao, drogirao i pisao poeziju. U ljeto iste godine, koje je bilo prehladno, Bajron u svoju vilu poziva Meri Vulstonkraft Godvin i Persija Šelija sa dvoje male djece, njenu ljepuškastu sestru Kler Klemon. Bajron je bio ženskaroš i bio je s obje sestre u prisnim odnosima, a Kler je čak zatrudnila u Vili Diodati.

Sa njima je bio Bajronov ljekar Džon Vilijam Polidori. Čitali su knjigu “Fantazmagorijana” i u pravom “gotskom horor” ambijentu krenuli da izmišljaju priče. Jedne sulude noći 16. juna, pune razvrata, pića i droge, kao da su duhovi zaposjeli umjetnike. Meri Šeli je izmislila priču o doktoru Frankenštajnu, što će kasnije postati njen proslavljeni roman. Polidori će napisati priču “Vampir”, koja pokreće čitav žanr. Bajron je takođe pisao pjesme u kojima se pojavljuju duhovi i vampiri.

Svoju tek rođenu ćerku Adu je zaboravio. Međutim, Ada nikada nije zaboravila svog slavnog oca. Čak je tražila da poslije smrti bude kremirana i da njen pepeo raspu pored groba njenog oca. Gospođa Augusta Ada Bajron, kasnije udata Lavlejs (Lady Ada Lovelace), rođena je skoro jedan vijek ranije nego prvi digitalni kompjuter ENIAC. Upravo je sjenka slavnog oca bacila u relativni zaborav ovu genijalnu ženu.

Ona je bila životna saputnica i ljubavnica Čarlsa Babidža, i prva žena programer u istoriji ljudskog roda. U njenoj biografiji “Ada, gospodarica brojeva” Beti Aleksandra Tul navodi da je upravo Ada bila matematički genije koja je “oca kompjutera” Čarlsa Babidža dovela do pronalaska prvog automatskog računara. Dok je Babidž stvarao pravila automatskog računara, numerološki genije Ade Lavlejs mu je pomagao u kreiranju matematičkih modela koji kontrolišu operativni sistem mašine. Američko ministarstvo odbrane nazvalo je njihov standardni softver Adinim imenom.

Njeni lični prijatelji bili su Dikens, Faradej i princ Albert. Bila je veliki ovisnik od morfijuma, poput svog oca, i na taj porok straćila je ogromnu porodičnu kolekciju rijetkih dragulja.

Mnogi je proglašavaju za prvu ženu XXI vijeka Viktorijanske Engleske. Poput Mileve Ajnštajn, koja je, kažu, stvorila Alberta Ajnštajna, Ada je kao jaka žena stajala iza Čarlsa Babidža. Da nije bilo Ade ko zna da li bi danas uopšte postojao svijet kompjutera. Međutim, o njoj se i dalje malo zna; ostala je skrivena poput rijetkog dragulja na šljunkovitoj obali.

Ipak, u digitalnoj pustari velike svjetske Internet mreže broj konferencija o Adi Lavlejs iz dana u dan raste, tako da je trenutak njene globalne slave sve bliži i bliži. Kao prva žena novostvarajuće sajber kulture, Ada je idealna junakinja za neki skori holivudski super spektakl.

Vulkanska erupcija kada je začeta možda ima veze sa njenim talentom.

Autor: Vladimir Đurić Đura/Srpskainfo

CATEGORIES
Share This