Izborni inženjering ili migracija zbog pogodnosti?
Približavanjem izbora sve glasnije se priča i o tome ko bira gradonačelnika u Trebinju, hoće li odlučiti glasovi nedavno doseljenih ili dopisanih stanovnika ovog grada?
Sigurno je jedino da će na lokalnim izborima u Trebinju 1 531 glasač više imati pravo glasa u odnosu na Opšte izbore koji su održani 2022. godine.
Iz Policijske uprave Trebinje za Direkt su potvrdili da je u periodu od 18. jula 2022. do 18. jula tekuće godine 1.047 lica predalo zahtjev za novu ličnu kartu na području Trebinja, na osnovu promjene prebivališta.
Nisu nam odgovorili koliko je tačno ljudi iz pojedinih opština prijavilo prebivalište u Trebinju, ali su nam rekli da je u pomenutom periodu , 437 osoba iz Srpske preselilo prebivalište u Trebinje.
„U navedenom periodu zahtjev za ličnu kartu na osnovu prebivališta u Trebinju podnijelo je 289 lica iz FBiH, 115 iz Republike Srbije i 203 lica iz inostranstva“, naveli su iz PU Trebinje.
Njih 750, kako su nam rekli iz PU Trebinje, prebivalište je promijenilo na osnovu vlastite nekretnine (kao vlasnici nekretnine i članovi porodice vlasnika), a 297 lica je prebivalište prijavilo kod drugih lica.
I dok jedne tvrdnje dobijamo iz PU Trebinje Luka Petrović, potpredsjednik SNSD-a je nedavno u svom gostovanju na lokalnoj televiziji tvrdio kako se navodno ljudi iz Bileće, Berkovića i Ljubinja, gdje je na vlasti republička opozicija, masovno prijavljuju u Trebinje zbog pogodnosti koje ovaj grad nudi.
“Prijavljuju se u Trebinje, žive oni i dalje tamo, da bi ostvarivali programe koje grad Trebinje pruža. A zašto, odakle, pa iz opština gdje se ovo ne radi, iz opština gdje vlada sadašnja republička opozicija”, rekao je Petrović prilikom odgovaranja na svoje pitanje.
U nastavku je dodao i da u tim opštinama ljudi nisu okupili široke koalicije, nemaju podršku naroda, te da se tamo ne može prići i pomoći.
“Ljudi se masovno prijavljuju u Trebinje da koriste program, jer vi znate da Trebinje kada raspisuje nešto uvijek kaže ko je prijavljen, adresa prebivališta mora biti u Trebinju, e to su razlozi kako ljudi bježe iz nekih opština od tih loših vlasti prema Trebinju”, rekao je Petrović ne pricizirajući koje su pogodnosti u pitanju, kao ni o kojem broju ljudi je govorio.
O prijavljivanju ljudi iz pomenutih opština ranije je govorio i opozicioni kandidat za gradonačelnika Lazar Radan.
On je pak smatrao da se ovdašnja vlast pomirila sa gubitkom izbora u Ljubinju i Bileći, te da je između ostaloga, dio stanovništva iz tih opština, zbog izbora, prijavljen u Trebinju.
Organizovana migracija stanovništva prisutna i u pojedinim zemljama regiona
O preseljavanju pa i dovođenju ljudi iz drugih krajeva zemlje govorilo se i prilikom nedavno održanih lokalnim izbora u Beogradu.
Prema analizi srbijanske posmatračke misije Crte primjeri ovakvog izbornog inženjeringa, pored Srbije, zabiljeleženi su i u susjednim zemljama: Mađarskoj, Crnoj Gori i Sjevernoj Makedoniji. U sve tri zemlje, dodaje se u analizi, te vrste izbornih manipulacija koristile su autoritarne vlasti kao sredstvo za osiguravanje sigurnih glasova i izbornih pobjeda.
Organizovane migracije birača su vrsta izbornog inženjeringa koja podrazumeva koordinisano ponašanje birača koji privremeno mijenjaju prebivalište kako bi uticali na rezultate glasanja u drugom gradu ili opštini.
Legitimno su i stanovnici Republike Srpske koji imaju navedeno prebivalište u Srbiji, mogli glasati na tamošnjim izborima.
I za vanredne parlamentarne izbore u Republici Srbiji koji su održani u decembru prošle godine glasalo se s obje strane Drine. Tada je Direkt pisao kako se Hercegovina našla između podrške i uzdržanosti.
Ni sada nije izostala podrška ovdašnjih političara, pa su se tako, reklo bi se, brojni i utrkivali ko će više doprinijeti za loklane izbore u Srbiji, svakako javnost je ispratila i glasanje najviših funkcionera Srpske.
Univerzitetski profesor Čedomir Čupić, u gostovanju na srbijanskoj N1 televiziji, ranije je rekao da je na mjestu opozicije da bi kao jedan od zahtjeva postavio da na lokalnim izborima u određenom mjestu ne mogu da glasaju ljudi koji su se prije manje od godinu dana tu naselili, jer se nisu dovoljno saživjeli sa urbanitetom i ne mogu da uvide sve lokalne probleme, dodajući da je to zakon koji postoji u mnogim mjestima u svijetu.
„Ljude koje preseljavaju, oni i ne vide kao ličnosti, već brojeve“
Profesor Čupić je istakao i da smatra da je preseljavanje ljudi ustvari njihovo ponižavanje.
„Vi njih i ne smatrate ljudima kad ih tako preseljavate, već nekim brojkama, nekim bednicima koji više ne žive kao ličnosti, već jedinke. Te jedinke da bi preživele, prihvataju sve. Ne mogu da optužim te ljude, oni su u nevoljama. Ali ovaj svesni deo društva treba žestoko da pritisne one koji te ljude iskorišćavaju. Ti ljudi nisu u tom stanju jer tako žele, već jer im se ne pruža prilika, mogućnost… Gledao sam i doživaljvao to kao jednu veliku tragediju tih ljudi, ali i svih nas“, rekao je Čupić u svom gostovanjua na N1 televiziji i dodao da organizovano društvo pojedincu pruža barem elementarne mogućnosti da dostojanstveno živi.
Direktportal
