ProMedia: Ispitivanje zadovoljstva građana kvalitetom života u lokalnoj zajednici i uslugama opština: Šamac, Gacko i Lopare

Promedia je u periodu od 24. 10. do 15. 11. 2024. godine provela pilot istraživanje zadovoljstva korisnika usluga koje pružaju opštine Šamac, Lopare i Gacko.

Osnovna svrha istraživanja je unapređenje odgovornosti i efikasnosti lokalnih vlasti u tri opštine u pružanju javnih usluga i zadovoljenju stvarnih potreba lokalnog stanovništva. Cilj istraživanja je pružiti lokalnoj zajednici pogled građana na usluge koje im ona pruža. Na osnovu sačinjenog izvještaja, lokalne vlasti mogu unaprijediti i poboljšati usluge za koje građani tvrde da su  neadekvatne ili koje su nepovoljno ocijenili.

Ukupan uzorak na kojem je sprovedeno istraživanje u ove tri opštine je 534 građana i građanki (Šamac – 214, Gacko – 114 i Lopare – 206). Reprezentativni uzorak napravljen je u skladu sa veličinom jedinica lokalne samouprave, a prema popisu iz 2013. godine. Određen je minimalan postotak reprezentativan za istraživanje, a to je 1 posto.

ŠAMAC – građani zadovoljni uslugama

Prema rezultatima ankete, stanovnici opštine Šamac najzadovoljniji su uslugama vodosnadbijevanja te kvalitetom vode, ali ne i stanjem kanalizacione mreže. Visok stepen zadovoljstva (87,8 %) iskazali su u poglavlju administrativnih usluga – brzina dobijanja dokumentacije (rodni list i ostali dokumenati) kao i  vrijeme potrebno za ostvarivanje šalterske usluge. Izrazili su zadovoljstvo dostupnosti bibilioteke, kvalitetom literature, te organizacijom kulturnih događaja. Građani i građanke su visoko ocijenili blizinu osnovne i srednje škole, kao i dostupnost škola, dok su nešto manje zadovoljni brojem nastavnog kadra u osnovnom i srednjem obrazovanju, te kvalitetom  školovanja.  Od tri opštine, najviše ispitanika u ovoj opštini se izjasnilo da su zadovoljni otvorenošću i transparentnošću lokalnih vlasti. Njih 75,5% istaklo je zadovoljstvo dostupnim kanalom viber zajednice, 73,3 % dostupnošću materijala na web stranici opštine, te brzom komunikacije sa zaposlenicima u opštini. Sa 67,7 % iskazili su zadovoljstvo informisanošću o radu opštinskih vlasti, te 71 % direktnom komunikacijom sa načelnikom.

Zadovoljstvo manje od 50 % iskazali su uključenošću u javne poslove, konsultacijama u vezi izrada budžeta i izrada zakona i drugih podzakonskih akata, ali isto tako zabilježen je 23,8 odnosno 24,3 % onih koji o ovome nemaju svoje mišljenje. Nezadovoljni su kvalitetom javnog prevoza (svega 31,8 %  se izjasnilo da je zadovoljno i izrazito zadovoljno), cijenom prevoza (29%), dostupnosti i uređenjem autobuskog stajališta, te pouzdanosti javnog prevoza. Uočeno je i nezadovoljstvo sankcionisanja prijestupnika od strane Eko policije (29,9%), te  njihovim radom (41,5 % je zadovoljno i izrazito zadovoljno).

 GACKO – loš imidž lokalne vlasti

Ispitanici iz Gacka izrazili su nezadovoljstvo za većinu usluga koje im pruža lokalna zajednica. Međutim, ipak smatraju da (njih 35,1% žive bolje nego u većini drugih opština, a 31,6% se izjasnilo da žive isto kao i u drugim opštinama). Kad je u pitanju voda i stanje mreže, njih 60% se izjasnilo da su zadovoljni ili izrazito zadovljni kvalitetom vode, ali samo njih 14,9% se izjasnilo da je zadovoljno ili izrazito zadovoljno kanalizacijskom mrežom. Nezadovoljni su i cijenom vode. Svega 23,7%  je istaklo da su zadovolni ili izrazito zadovoljni cijenom vode.

Održavanjem puteva je djelimično zadovoljno tek 30,7%. Gačani i Gačanke veoma malo su zadovoljni ili gotovo nikako (ispod 10 %): odlukama/akcijama opštine u cilju zaštite okoline, kako vlasti raspolažu budžetom, održavanjem glavne saobraćajnice, zimskom čišćenju saobraćajnice, sanaciji klizišta, održavanju parkova, igraonicama za vlasničke pse, dostupnošću eko policije, radu eko policije i sankcionisanju prestupnika, cijeni grobnog mjesta, dostupnošću i uređenju javnog prevoza, uključenosti u izrade budžeta i drugih propisa, te otvorenošću i transparentnošću lokalnih vlasti i saradnjom sa medijima i NVO.

LOPARE – pozitivno mišljenje građana o lokalnoj vlasti

Stanovnici Lopara najviše su zadovoljni sa administrativnim uslugama: brzinom vađenja dokumentacije (68,6%),  blizinom osnovne (67,5%) i srednje škole (65%), dostupnosti biblioteke (67,1%), cijenom usluge (67,5%), dostupnosti kino sale (62,2%). Ispitanici su izrazili nezadovoljstvo sljedećim uslugama (ispod 10 % onih koji su istakli da su zadovoljni ili u potpunosti zadovoljni) snadbijevanjem i kvalitetom vode, javnim prevozom (kvalitet, cijena, dostupnost i pouzdanost), uključenost u javne politike.  43,7 % ispitanika misli da živi lošije nego u drugim opštinama  u RS, dok se 34 % izjasnilo da žive dobro.

Ispitanici navode da ne učestvuju u javnim raspravama (64,1%), 25,7% učestvuje, a 10,2% se izjasnilo da nije zainteresovano.  Većina (32 % ) smatra da bi budućnost opštine leži u razvoju industrije. O radu ove opštine stanovnici se informišu posredstvom društvenih mreža (36.9%), direktnim odlaskom u opštinu (25.2%), posredstvom web stranice opštine (9,7 %) a posredstvom medija 8,7%. Većina je nezadovoljna ili izrazito nezadovoljna kvalitetom vode (71%), redovnim snadbijevanjem vodom (62,7%) te stanjem kanalizacione mreže (45,2%). Čak 40,3 % ispitanika nema stav o brzini registracije preduzeća ali i 20,4% o dostupnosti elektronskih usluga i registara na web stranici opštine (25,2%).

Istraživački pilot projekat je dio šireg projekta koji ProMedia radi sa lokalnim zajednicama a koji obuhvata jačanje kapaciteta lokalnih zajednica u oblasti transparentnosti (OGP), redukcije administrativnih propisa (RIA) i upravljanja kvalitetom usluga (CAF).

ISTOK