Desanka Maksimović – srpska pjesnikinja koja je uvijek bila uz „male” ljude iz naroda
„Ko nije patio i plakao, taj nije ni voleo.”
Desanka Maksimović – srpska pjesnikinja koja je uvijek bila uz „male” ljude iz naroda
Rođena 16. maja 1898. godine u selu Rabrovica kod Valjeva.
Otac joj je radio kao nastavnik, a ubrzo je po njenom rođenju dobio premještaj u Brankovinu, tako da je djetinjstvo provela u Brankovini.
Gimnaziju je završila u Valjevu, a Filozofski fakultet u Beogradu.
Radila je kao profesor srpskog jezika u nekoliko škola od 1923. do 1953. godine.
Jedna od njenih najboljih učenica bila je Mira Alečković, koja je takođe postala pjesnik, ali i Desankina najbolja prijateljica.
Desanka je osvojila brojne književne nagrade, među kojima su Vukova nagrada, Njegoševa nagrada i nagrada AVNOJ-a.
Izabrana je za počasnog građanina Valjeva.
Osnovna škola u Brankovini, koju je Desanka pohađala i u kojoj je njen otac radio kao nastavnik, rekonstruisana je 1985.godine a stanovnici Brankovine su je nazvali „Desankina škola“.
U Valjevu je, još za njenog života, podignuta njena statua, iako se pjesnikinja tome protivila.
Zbog svoje besmrtne poezije, Desanka Maksimović je 1959. godine postala vanredni član Srpske akademije nauka i umetnosti, a 1965. godine i njen redovan član.
Nakon njene smrti, osnovana je fondacija „Desanka Maksimović“ koja dodijeljuje nagradu za književnost pod nazivom „Desanka Maksimović“.
Glavni motivi njenih pjesama su ljubav i patriotizam. Njene pjesme su mladalačke i pune entuzijazma, a opet ozbiljne i osjećajne. Kritičari kažu da se u pjesmama Desanke Maksimović najbolje vidi „pevljivost srpskog jezika”. Neke od njenih najboljih pjesama su: Predosećanje, Strepnja, Prolećna pesma, Opomena, Na buri, Tražim pomilovanje, Pokošena livada, Prolećni sastanak, Đačko srce, itd.
U vrijeme kada se pojavila Desanka Maksimović, u srpskoj poeziji su dominirale modernističko-avangardne pjesničke tendencije, kao što su ekspresionizam, nadrealizam, i sl. Ona se, međutim, nije priklonila nijednoj vladajućoj pjesničkoj školi, već je išla svojim putem. Skladno je povezivala tradicionalno i moderno. Pošto nije išla za književnom modom, njena poezija je bila pristupačna za najširi krug čitalaca.
Iako njena poezija nije bila moderna, svakako je bila savremena, što znači da je Desanka pratila sve značajnije događaje i zbivanja svog vremena i svog naroda. Ona je uvijek bila uz „male“ ljude iz naroda. Kada je čula da su njemački vojnici strijeljali đake jedne osnovne škole u Kragujevcu, Desanka je napisala pjesmu pod nazivom „Krvava bajka” koja govori o svireposti okupatora nad nedužnim narodom u Drugom svjetskom ratu. Pjesma je objavljena tek kada se rat završio.
O stvaranju svoje poezije između ostalog je izjavila:
„Kada su se stvarale ove pesme, izvirali su stihovi kao voda, kao da sam neku česmu otvorila. I sama sam se čudila kako su tekli glatko, neprestano… Dogodilo se ono najpoželjnije, oblik i sadržaj su sliveni, jedno drugo ističu i dopunjuju.”
Umrla je na današnji dn 11. februara 1993. godine u Beogradu, a sahranjena u Brankovini.
Istok
