Dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1957. poginuo je na današnji dan, 4. januara 1960. u automobilskoj nesreći.
Školovao se na fakultetu u Alžiru gdje je sve vrijeme morao da radi kako bi zaradio za hljeb. Iako je je početak bio težak Kami je poslije postao jedan od najpoznatijih romanopisaca.
Njemačka okupacija Francuske u Drugom svjetskom ratu zatekla ga je u Parizu. Tamo se pridružio francuskom pokretu otpora kao urednik zabranjenog list Combat. Poslije rata je bio zagovornik ljevičarske politike koja se protivila Sovjetskom Savezu zbog njegovog totalitarnog sistema. Tokom Alžirskog rata za nezavisnost zauzeo je neutralan stav, uz negodovanje sa obje strane.
Kamijev prvi značajni doprinos filozofiji je njegova teorija apsurda, koja govori da ljudi teže ka jasnoći i smislu u svijetu koji ne nudi nijedno od to dvoje, a obradio ju je u svom eseju Mit o Sizifu, kao i u drugim djelima – Stranac i Kuga.
Čitav Kamijev opus se zasniva na ideji apsurdnosti ljudske sudbine. Apsurdnosti svijeta Kami suprotstavlja stvaralački akt koji tu apsurdnost poriče (“stvarati znači dvaput živjeti”). Ističe poguban uticaj grada na modernu civilizaciju koja je izgubila dodir s prirodom.
Kami u svom eseju Pobunjeni čovjek piše da se tokom cijelog svoj života borio protiv filozofije nihilizma. Njegova religioznost takođe je bila česta tema, a sam je u jednoj od svojih knjiga napisao: Ne vjerujem u boga i nisam ateista.
Godine 1957. Švedska akademija mu je dodijelila Nobelovu nagradu za književnost zbog njegove važne literarne produkcije, koja s jasnom ozbiljnošću osvjetljava probleme ljudske savjesti naših vremena. Nagrada mu nije službeno uručena zbog romana Pad, nego, kako on sam kaže, zbog njegovih eseja Razmišljanja o giljotini.
Kami je bio drugi najmlađi dobitnik (nakon Radjarda Kiplinga), prvi dobitnik rođen u Africi, te laureat koji je nakon dobijanja nagrade najkraće živio (samo 3 godine).
U svojim djelima – bilo da su romani, drame ili eseji – Alber Kami se bavi čovjekom i ljudskom egzistencijom; traga za smislom čovjekovog trajanja i uprkos radostima koje život pruža on u njemu otkriva apsurd, mnogo šta što ga čini besmislenim, odakle i čovjekovo trajno nezadovoljstvo u ovome svijetu i stalni sukob pojedinca i svijeta, i osjećaj čovjeka da je stranac u ovome svijetu.
Među djelima treba izdvojiti ciklus apsurda: roman “Stranac” (1942), esej “Mit o Sizifu” (1942), te dramu “Kaligula” i ciklus pobune: roman “Kuga”, esej “Pobunjeni čovjek”, drama “Opsadno stanje”, drama “Pravednici”…
Ostali događaji na današnji dan
1643. – Rođen Isak Njutn, engleski fizičar, matematičar, astronom, alhemičar i filozof, jedna od najvećih ličnosti u istoriji nauke;
1847. – Samjuel Kolt prodao svoj prvi revolver američkoj vladi;
1881. – Rođen Nikolaj Velimirović, srpski pravoslavni teolog i svetac;
1885. – Dr Vilijem Grant obavio prvu uspješnu operaciju slijepog crijeva;
1953. – U Parizu je praizvedena drama Samjuela Beketa “Čekajući Godoa” u kojoj je vidljiv uticaj pozorišta apsurda;
1991. – Umro Zvonko Lepetić, hrvatski glumac;
1994. – Gradu Foča, po odluci Skupštine Republike Srpske, promijenjen naziv u Srbinje;
2004. – Na površinu Marsa uspješno je spušten Spirit, vozilo NASA.
Srpskainfo
