26. mart kroz istoriju: Branko Ćopić okončao život skokom s mosta u Beogradu

26. mart kroz istoriju: Branko Ćopić okončao život skokom s mosta u Beogradu

Ćopić je bosanskohercegovački književnik srpskog porijekla, jedan od najtiražnijih i najčitanijih pisaca sa prostora bivše Jugoslavije.

Rođen je 1. januara 1915. godine u malenom mjestu Hašani, u Bosanskoj Krupi. U ranom djetinjstvu je ostao bez oca, pa je brigu o odgoju, uz njegovu majku, preuzeo i njegov djed.

Osnovnu školu pohađao je u Hašanima, a nižu gimnaziju završio u Bihaću. Nakon toga je upisao učiteljsku školu u Banjaluci, te potom u Sarajevu, da bi je na kraju završio u Karlovcu.

spomenik Branku Ćopiću u Hašanima
FOTO: BOJANA MAJSTOROVIĆ/RINGIER

Na Filozofskom fakultetu u Beogradu, na pedagoško-filozofskom smjeru, diplomirao je 1940. Još u studentskim danima pisao je za beogradski dnevnik Politiku, gdje je kasnije i objavio velik broj svojih priča.

Godina 1951. bila je ključna za njegovu spisateljsku karijeru jer se tada posvetio književnom radu. Pisao je poeziju, pripovijetke i romane. Prve objavljene zbirke pripovijedaka pod naslovima “Pod Grmečom” i “Borci i bjegunci”, u kojima je opisao život običnog čovjeka, posvetio je svom zavičaju u BiH.

Prvi objavljeni roman “Prolom” posvetio je učestvovanju u Drugom svjetskog ratu. U njemu je opisao rat sa svog gledišta. Nakon toga je objavio cijelu seriju romana o ratu i partizanima.

Iako je objavio velik broj djela, najveći je broj onih koje je posvetio djetinjstvu. Riječ je pripovijetkama koje odišu pozitivom i vedrinom, a među najpoznatijim su: “Priče ispod zmajevih krila”, “U carstvu leptira i medvjeda” i “Orlovi rano lete”.

Branko Ćopić je dobitnik NIN-ove nagrade za roman “Ne tuguj bronzana stražo”, napisan 1958. godine.

Jedno od njegovih najljepših djela, „Bašta sljezove boje“, posvetio je prijatelju Ziji Dizdareviću, ubijenom u logoru Jasenovac.

Crni konjanici, o kojima piše u „Bašti sljezove boje“, sluteći tegobe koje će Drugi svjetski rat ostaviti, pratiće ga u poslijeratnom periodu, sve do njegove nesrećne smrti na današnji dan, 26. marta 1984. godine, kada je skočio s mosta u Beogradu.

Tužan kraj Ćopićeve satire zaokružen je kada je u ratu u Bosni i Hercegovini srušen njegov spomenik u Bosanskoj Krupi, a njegova kuća u Hašanima spaljena.

Spomenik koji je ovaj pisac ostavio djeci i odraslima pišući svoja djela ne može se srušiti i danas se njegova djela igraju u dječjim pozorištima širom čitave bivše Jugoslavije.

Mnoga njegova djela prevedena su na engleski, francuski, njemački i ruski jezik. Bio je član Akademije nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine i Srpske akademije nauka i umjetnosti.

Humorista, autor rodoljubive i dečje poezije, Ćopić se smatra nastavljačem tradicije seoske pripovijetke srpskog realizma Kočića, Ćorovića i Veselinovića.

Ostali događaji na današnji dan

1827. – Umro Ludvig van Betoven, genijalni njemački kompozitor na prijelazu između klasičnog razdoblja i romantizma, majstor improvizacije i virtuoz na klaviru;

1871. – Službeno je uspostavljena Pariška komuna;

1913. – Poslije duge opsade, i uz pomoć srpske vojske, Bugari u Prvom balkanskom ratu osvojili turski grad Jedrene;

1931. – Rođen Lenard Nimoj, američki glumac poznat po ulozi Spoka iz serijala “Zvjezdanih staza”;

1953. – Američki mikrobiolog Džonas Edvard Salk objavio da je izumio vakcinu protiv dječije paralize;

1992. – Bivši bokserski šampion u teškoj kategoriji Majk Tajson osuđen na šest godina zatvora zbog silovanja;

1995. – Na snagu stupa Šengenski ugovor između Belgije, Francuske, Njemačke, Luksemburga, Holandije, Portugala i Španije;

2004. – Ustavni Sud BiH donio presudu kojom se zabranjuje naziv opština s prefiksom “srpski”, kao npr. Srpsko Sarajevo.

CATEGORIES
Share This