Novi udarac za porodičnu imperiju: Sve ostaje u „kući“, pa i sankcije
Porodica Dodik nastavlja s pokušajima da prikrije svoju kontrolu nad entitetima manipulišući upravljačkim strukturama, navode u OFAC-u.
Kancelarija za kontrolu stranih sredstava Ministarstva finansija SAD-a (OFAC) na crnu listu sankcionisanih lica stavila je ministra spoljne trgovine i ekonomskih odnosa BiH Stašu Košarca, zatim bivšeg novinara ATV-a i bivšeg radnika Prointera ITSS i vlasnika firme Vorto Vlatka Vukotića, kao i vlasnika firme Agape Best Aleksandra Dobrića i njegovog oca i vlasnike firme Zelena jabuka Mirka Dobrića.
Patronažni sistem
– Košarac koristi svoje pozicije za blokiranje normalnog funkcionisanja državnih institucija u korist Dodika, manipulisanje budžetom BiH i uticanje na političke odluke u korist SNSD-a. OFAC sankcioniše Košarca zbog toga što je u vlasništvu ili pod kontrolom Dodika, čija je imovina blokirana, precizira se u saopštenju.
Dvanaest sati nakon što je stavljen na crnu listu Ministarstva finansija Sjedinjenih Američkih Država, ministar spoljne trgovine i ekonomskih odnosa Bosne i Hercegovine jedini je među srpskim kadrovima u Savjetu ministara BiH glasao za usvajanje Prijedloga programa reformi koji će biti poslan u NATO.
Njegove srpske kolege Nenad Nešić i Srđan Amidžić utekli su prije nego što je ovaj dokument došao na dnevni red i prije nego što je stavljen na glasanje. Razlog bijega su slavske trpeze koje je valjalo juče obići.
U saopštenju ove kancelarije kaže se da su na OFAC listu stavljena fizička lica i pravni subjekti koji čine dio finansijske mreže predsjednika Republike Srpske i lidera SNSD-a Milorada Dodika, koga su SAD već sankcionisale, te omogućavaju porodici Dodik da nastavi s pokušajima izbjegavanja sankcija.
– Godinama je Dodik koristio svoju zvaničnu funkciju da akumulira lično bogatstvo preko kompanija povezanih s njim i njegovim sinom Igorom Dodikom, koga su SAD sankcionisale. Ova korupcija, zajedno s Dodikovim stalnim pokušajima destabilizacije državnih institucija, podriva povjerenje građana u institucije BiH i vladavinu prava, navodi se u saopštenju.
Dodik i njegova porodica, kaže se u saopštenju, i dalje se oslanjaju na pouzdane saradnike kako bi prikrili svoje učešće u novim poslovnim poduhvatima, obogaćujući sebe i svoje saveznike dok pokušavaju zaobići sankcije SAD-a. Vršilac dužnosti podsekretara Ministarstva finansija za terorizam i finansijsku obavještajnu službu Bradley T. Smith u saopštenju je ocijenio da će Sjedinjene Američke Države nastaviti da razotkrivaju ove napore i odgovornost osoba koje omogućavaju ove aktivnosti.
– Porodica Dodik nastavlja s pokušajima da prikrije svoju kontrolu nad entitetima, manipulišući upravljačkim strukturama i ponovnim registrovanjem kompanija pod novim nazivima. Današnja akcija proširuje prethodne sankcije protiv porodice Dodik razotkrivajući njihove namjerne pokušaje da izbjegnu sankcije SAD-a i ciljajući pojedince koji podržavaju ove aktivnosti, navodi se u saopštenju.
Napori porodice Dodik da se obogati doveli su do sankcija OFAC-a 20. oktobra 2023, 18. juna 2024. i 6. novembra 2024. godine, čime su, kako se navodi, sankcionisani ključni dijelovi Dodikovog mrežnog, koruptivnog, patronažnog sistema, uključujući nekoliko entiteta i pojedinaca pod direktnom kontrolom Igora Dodika.
Milorad Dodik je koristio zvaničnu funkciju da usmjeri Vladine ugovore prema mreži privatnih kompanija koje on i Igor nadziru. Dok Igor kontroliše mnoge od tih kompanija, on prikriva svoj odnos prema njima koristeći različite nominalne vlasnike i direktore. Nimbus je kompanija za IT usluge sa sjedištem u BiH osnovana nakon što su SAD 18. juna 2024. sankcionisale kompaniju Sirius 2010, a koju je kontrolisao Igor.
– Nakon ovih sankcija Nimbus je formalno osnovan na istoj adresi kao Sirius i javno je objavio da će preuzeti sve imovine, operacije i obaveze Sirijusa. Nimbus je, takođe, zadržao Sirijusovu upravu i u vlasništvu je iste osobe. Bez obzira na promjenu naziva, Igor je imao kontrolu nad direktorom Nimbusa koji mu je dostavljao poslovne izvještaje i tražio odobrenje za poslovne odluke. Nimbus je sankcionisan zbog toga što je u vlasništvu ili pod kontrolom Igora Dodika, navodi se u saopštenju.
Ministar komunikacija i saobraćaja Bosne i Hercegovine Edin Forto potpisao je u septembru dodatak Ugovoru o nabavci opreme za realizaciju Projekta digitalizacije Javnih RTV servisa u BiH sa predstavnicima zagrebačke kompanije Odašiljači i veze i društvom Nimbus Innovations, koje je preuzelo sva prava, imovinu i obaveze Sirius 2010, koje je takođe dospjelo na crnu listu. No, u Nimbusu su odlučili da se sami povuku iz ovog projekta.
U novembru 2023. godine, navodi se dalje, Dodikov rođak i državljanin BiH Aleksandar Dobrić osnovao je firmu Best Service pod originalnim nazivom Agape Best. SAD su sankcionisale Agape 20. oktobra 2023. zbog toga što je u vlasništvu ili pod kontrolom Gorice Dodik, Miloradove kćerke. OFAC sankcioniše Aleksandra Dobrića zbog toga što je u vlasništvu ili pod kontrolom Igora Dodika, dok Best Service ide na crnu listu zbog toga što je u vlasništvu ili pod kontrolom Aleksandra Dobrića, čija je imovina blokirana.
Igor Dodik i Mirko Dobrić su vlasnici sankcionisanog Fruit Eco, a Mirko je direktor te firme. U aprilu 2024. godine, nakon sankcionisanja Fruit Eco, osnovana je firma Zelena jabuka. Mirko Dobrić je jedini vlasnik i direktor te firme koja je registrovana na istoj adresi kao i Fruit Eco. Obje firme se bave proizvodnjom voća. Prema uputstvima Igora Dodika, Dobrić je pomogao Igorovim poslovnim prijedlozima.
Vlatko Vukotić, bivši radnik sankcionisanih Alternativne televizije i Prointera ITSS, te vlasnik firme Vorto, takođe je sankcioniran, jer je pružao materijalnu pomoć, sponzorstvo ili finansijsku, materijalnu ili tehnološku podršku Igoru Dodiku.
Bez platnog prometa
Izmjene zakona kojima bi Investiciono-razvojna banka Republike Srpske obavljala usluge platnog prometa i omogućila funkcionisanje firmi koje su pod američkim sankcijama uredno su usvojene u parlamentu Srpske. Međutim, skoro pet mjeseci kasnije, ova institucija i dalje nije ni blizu uspostavljanju platnog prometa iako je u međuvremenu promijenjen i direktor.
– Jasno je da su te izmjene zakona iznuđene američkim sankcijama, tačnije da je cilj bio da se omogući pojedincima i firmama koje su pod američkim sankcijama i nemaju račune u bankama da to ide preko IRB-a. Mogu oni da nađu različita obrazloženja druge prirode, ali to je jednostavno tako, kazala je predsjednica Narodnog fronta Jelena Trivić.
Oslobođenje
