Glasača kao u stambenoj zgradi: Načelničku fotelju osvajaju i sa 100 glasova
– Kandidatima za načelnike u pojedinim manjim opštinama u BiH će biti dovoljno oko 100 glasova, pa i manje od toga, da bi u nedjelju ostvarili izbornu pobjedu.
Riječ je o lokalnim zajednicama koje broje registrovanih glasača onoliko koliko ima jedna veća stambena zgrada i gdje se svi mještani, manje-više, lično znaju.
Da oko 100 glasova može donijeti pobjedu, pokazuju i primjeri iz 2020. godine, a kako se sitne brojke mogu poigrati ljudskim sudbinama, svjedoče i slučajevi da jedan glas zna presuditi u izbornoj trci.
U opštini Kupres (RS), na lokalnim izborima 2020. godine, kandidat za načelnika Gojko Šebez pobijedio je Momčila Marića za jedan glas. Za Šebeza je glasalo 95 birača, a za Marića 94.
U istoj toj opštini i ove godine se za naklonost birača bore dva kandidata, što znači da su realne šanse da neko od njih odnese pobjedu sa manje od 100 osvojenih glasova. Momčilo Marić ponovo je u trci za načelničku poziciju, a na megdan mu je stao protivkandidat Srđen Petković.
„Takva je lokalna zajednica, ali nije lako doći ni do tih 100 glasova. Kada sam na prošlim izborima izgubio sa jednim glasom razlike, ja sam to prihvatio tako. I to je to“, rekao je Marić za „Nezavisne novine“.
U opštini Istočni Drvar, na lokalnim izborima održanim 2020. godine, pobijedila je Milka Ivanković i postala načelnica zahvaljujući 103 osvojena glasa, dok je drugi kandidat Željko Stevandić imao 48 glasova.
Ove godine, sudeći po brojkama, budućem načelniku Istočnog Drvara biće dovoljno i manje od 100 glasova, jer se troje kandidata bori za tu poziciju.
Pritom, vjerovali ili ne, pojedinim odbornicima je bilo dovoljno za njih glasa rodbina, pa da uđu u opštinsku Skupštinu. Recimo, upravo u Istočnom Drvaru. Jedna odbornica, koja sada sjedi u lokalnom parlamentu, na izborima 2020. osvojila je samo devet glasova, koliko je osvojio i jedan odbornik u Istočnom Mostaru.
Zanimljivo je bilo i nadmetanje za načelnika opštine Istočni Mostar, gdje je 2020. godine pravo glasa na ispravan način iskoristilo tek 157 birača. Božo Sjeran je sjeo u načelničku fotelju zahvaljujući 117 osvojenih glasova, dok je njegov protivkandidat Milorad Račić osvojio 40 glasova. Sjeran će ove godine pokušati da osvoji novi mandat.
Politikolog Nikolina Lozo ističe da su opštine poput Istočnog Mostara, Istočnog Drvara i Kupresa (RS) kao jedinice lokalne samouprave formirane zato što se nalaze na entitetskoj granici sa FBiH i iz tog razloga takve opštine postoje.
„Slična je situacija i sa opštinama koje se nalaze u FBiH, a blizu su entitetske granice sa RS. Nažalost, sudbina takvih opština je da su izrazito nerazvijene i susreću se sa mnogim problemima jer su često zapostavljene od republičkog nivoa vlasti, a te opštine nemaju mogućnost da isfinansiraju ni osnovne troškove“, kaže Lozo.
Prema njenim riječima, u opštinama koje su razvijenije nezahvalno je biti načelnik zbog velikih dugovanja, a još je teža u izrazito nerazvijenim opštinama kakve su Istočni Mostar, Istočni Drvar i Kupres (RS).
„Ono što mogu zaključiti jeste da ako se ovakav trend starenja i odliva stanovništva nastavi, a viši nivoi se ne pozabave izrazito nerazvijenim opštinama, takve sredine će izgubiti i status koji imaju“, upozorava Lozo u izjavi za „Nezavisne novine“.
Podsjetimo, lokalni izbori u BiH biće održani 6. oktobra, kada će se više od 26.000 kandidata boriti za glasove.
