Spoljni dug „pojeo“ porast prihoda od poreza (VIDEO)
„Ono što se desilo u 2023. godini jeste da je spoljni dug i kada su u pitanju Federacija BiH i Republika Srpska veći za 100 odsto u odnosu na isti period prošle godine, tako da je porast prihoda od indirektnih poreza „pojeo“ spoljni dug, jer su rate značajno veće“, objašnjava Ratko Kovačević, portparol Uprave za indirektno oporezivanje.
Prema podacima Uprave za indirektno oporezivanje u prva četirti mjeseca ove godine, po osnovu PDV-a, akciza, carina i putarina, prikupljeno je 3 milijarde i 204 miliona KM, što je 6,6 odsto više u odnosu na prva četiri mjeseca 2022. godine. Ipak, zbog značajnog rasta spoljnog duga, Republika Srpska dobila je manje novca nego za isti period prošle godine.
U periodu od januara do aprila 2023. godine, nakon što je 714 miliona KM vratila privredi, Uprava za indirektno oporezivanje od prikupljenog novca za finansiranje zajedničkih institucija isplatila je iznos od 333 miliona, Federaciji BiH pripala je 1 milijarda i 331 milion, Republici Srpskoj 725, a Brčko distriktu 74 miliona maraka.
Iako je u zbiru prikupljeno više novca, od 725 miliona koliko je pripalo Republici Srpskoj, 136 miliona otišlo je za otplatu duga.
„Ono što se desilo u 2023. godini jeste da je spoljni dug i kada su u pitanju Federacija BiH i Republika Srpska veći za 100 odsto u odnosu na isti period prošle godine, tako da je porast prihoda od indirektnih poreza „pojeo“ spoljni dug, jer su rate značajno veće“, objašnjava Ratko Kovačević, portparol Uprave za indirektno oporezivanje.
Nakon isplate rata stranim kreditorima, Republici Srpskoj preostalo je 589 miliona KM. Taj novac dalje se raspoređuje između Vlade i lokalnih zajednica, na način da 141 milion dobijaju opštine i gradovi, a 448 miliona zadržava Vlada.
„Republika Srpska je donijela propis prema kome 76 posto zadržava Vlada Republike Srpske, a lokalnim zajednicama uplaćuje 24 procenta prikupljenog PDV-a. Ono što je karakteristično za PDV, jer je to računarska obrada podataka, moguće je utvrditi gdje je PDV proizveden, potrošen, nastao, ali to neće niko da radi. Mnogo je lakše raspolagati ukupnim iznosima“, kaže ekonomista Zoran Pavlović.
Unaprijed određen način raspodjele, doveo je u pitanje funkcionisanje velikog broja lokalnih zajednica, koje su najavile da neće moći izmirivati svoje obaveze. Predsjednici više opština tražili su promjenu načina finansiranja spoljnog duga.
„Na način da se spoljni dug koji Republika Srpska finansira i refinansira iz sredstava koja pripadaju Vladi, a ne da se to vraća na teret lokalnih zajednica. To bi strašno mnogo rasteretilo budžete i povećalo prihode“, izjavio je ranije načelnik Teslića Milan Miličević.
Nerazvijene i jako nerazvijene opštine, koje su zbog smanjenih prihoda najavile i moguće restrikcije javne rasvjete, još uvijek nisu dobile neophodnu pomoć Vlade.
(BN) Foto: BN
