Majevički specijalitet osvaja Evropu

Majevički dimljeni sir Zarac vijekovima unazad su uglavnom proizvodile žene, gdje se recept ljubomorno čuvao i prenosio iz generacije u generaciju. Ovaj majevički brend već je prepoznat na domaćem tržištu, a prošle godine je predstavljen u nekim evropskim gradovima.

Opština Lopare je 2022. godine ostvarila saradnju sa nekoliko međunarodnih partnera i ambasadom Švedske kako bi se pokrenuo proces zaštite geografskog porijekla majevičkog dimljenog sira.

Radi se o autohtonom prehrambenom proizvodu koji su na ovom području vijekovima unazad uglavnom proizvodile žene, gdje se recept ljubomorno čuvao i prenosio iz generacije u generaciju. Još prije otpočinjanja procesa realizacije zaštite sira u Loparama je osnovana Poljoprivredna zadruga „Zarac“. Najvažniji zadatak zadruge ogledao se u afirmaciji ovog autohtonog proizvoda, međusobnom povezivanju proizvođača sira i rad na obezbjeđivanju plasmana proizvedenog sira na tržištu.

-Majevičku tradiciju smo našli na način da smo dobili zaokruženi proces koji se sastoji od svih faza u proizvodnji i preradi našeg čuvenog sira. Zadrugu smo osnovali početkom 2021. godine i na taj način smo, zajedno sa našim domaćinima, od čega je bila samo tradicija, napravio moderan brend po kojem će Majevica biti prepoznatljiva. Zadovoljni smo sa urađenim u prethodnom periodu, gdje smo se izborili da „Majevički dimljeni sir Zarac“ bude prepoznat mnogo dalje izvan granica naše opštine. Bili smo izlagači na svim važnim sajmovima poljoprivrede, turizma i gastronomije u opštinama i gradovima u BiH i Srbiji. Gdje god smo se pojavili, dobili smo samo riječi pohvale za našeg gospodina“, izjavio je za portal „Semberija info“ Predrag Mićanović, direktor Poljoprivredne zadruge „Zarac“ iz Lopara.

Ova Poljoprivredna zadruga bila je nosilac svih aktivnosti u procesu registracije, odnosno zaštite porijekla majevičkog sira. Proces koji je trajao skoro dvije godine, završen je u septembru ove godine, kada su predstavnici Agencije za sigurnost hrane BiH uručili rješenje o registraciji i tako okončali proces zaštite geografskog porijekla majevičkog sira. Od tog momenta zvanični naziv sira je „Majevički dimljeni sir zarac“. Riječ je o oznaci porijekla najvišeg nivoa koji garantuje da kompletna sirovina i svi procesi proizvodnje sira dolaze iz zacrtanog zaštićenog geografskog područja. Za one malobrojne koji nisu upoznati sa ovim specijalitetom sa Majevice: „Majevički dimljeni sir Zarac“ je svježi polumasni dimljeni sir koji se proizvodi od sirovog, djelimično obranog kravljeg mlijeka. To je sir koji spada u grupu kiselinskih sireva, a dobija se od sto posto prirodnih sastojaka, od mlijeka domaćih krava s majevičkih pašnjaka. Sir se suši na dimu a troši svježe ili se pakuje (u vakum pakovanja ili plastične posude). Proizvodi se i sa dodacima: bijelim lukom ili paprikom. Za kilogram sira potrebno je i više od deset litara najkvalitetnijeg domaćeg mlijeka, stoji u opisu ovog proizvoda.

-Kada smo završili proces zaštite porijekla, ljudi iz Agencije za sigurnost hrane BiH rekli su nam: „Sada ste tek na početku“. Zaista, mi jesmo na početku, jer smo sada stekli mogućnost da naš sir možemo prodavati u zemljama Evrope i da ga, s obzirom na specifičnosti njegove proizvodnje, prodajemo po znatno višim cijenama. Kao što nam je rečeno, još je mnogo posla pred nama, ukoliko želimo da proširimo proizvodnu bazu majevičkog dimljenog sira i osvojimo nova tržišta. Dok smo čekali završetak procesa zaštite zarca, mi nismo sjedili. U procesu promocije našeg sira prije dvije godine učestvovali smo na manifestaciji „Dani Srbije i srpske kulture u Parizu“. Zarac smo prošle godine predstavili u Ljubljani, Beču, Cirihu, Lionu i Bordou i ljetos smo nastupili na „Serbian wine expo“ u Cirihu gdje su se predstavili proizvođači vina i rakije sa područja Republike Srpske, Srbije i Evrope. S obzirom na to da smo stigli u kraj koji je poznat po sirevima, malo sam se pribojavao reakcijom tamošnjih ljudi. Međutim, ispostavilo se da sam bespotrebno brinuo. Bili su oduševljeni i zarcem i našim dimljenim masnim sirom dok je nekoliko vinara izrazilo svoje oduševljenje skladnošću ukusa zarca i pojedinih francuskih vina“, rekao je za portal „Semberija info“ Predrag Mićanović, dodavši da je zarac pronašao put i do monaha na Svetoj gori koji su prezadovoljni majevičkim specijalitetom.

Kvalitet je na strani majevičkog sira. Međutim, problem predstavljaju proizvodni kapaciteti i sirovinska osnova. Kako bi se popravilo stanje u ovoj oblasti i potaklo nova domaćinstva da se uključe u proizvodnju sira, predstavnici Poljoprivredne zadruge „Zarac“ ostvarili su saradnju sa Ministarstvom poljoprivrede u Vladi RS kako bi tokom sljedeće godine proizvođači sireva sa Majevice ušli u sistem poticaja ovog ministarstva. Zarac se trenutno proizvodi u sedam loparskih domaćinstava. Zdenka Mitrović jedna je od onih žena koja se u proizvodnji zarca bavi više od deset godina.

-Zarac nije lako napraviti jer njegova proizvodnja traje između sedam i deset dana. Tokom tog perioda potrebno je uložiti mnogo fizičkog rada, da bismo na kraju dobili kvalitetan sir. Poslednjih nekoliko godina raste zainteresovanost za naš sir međutim, za povećanje proizvodnje trebalo bi da uključimo još proizvođača i još stočnog fonda. Nažalost, ne ide tako brzo kako bismo mi željeli“, izjavila je za portal „Semberija info“ Zdenka Mitrović, uz zahvalnost svima koji su doprinijeli zaštiti geografskog porijekla majevičkog dimljenog sira.

Semberija info