Javne nabavke EPRS: Tender za društvo s “crne liste”

Za izradu “Studije pogonskog stanja transformatora u distributivnoj mreži”, Elektroprivreda Republike Srpske (EPRS) platiće preko 290 hiljada maraka firmi “Projekat AD” iz Banjaluke, čiji su se većinski vlasnici našli i na američkoj “crnoj listi”.

Firma u većinskom vlasništvu biznismena bliskih vlastima, Borka Đurića i Milenka Čičića, licima s američke “crne liste”, ovaj posao je konačno dodijeljen 31. januara ove godine.

Ugovor je zaključen nakon rekordnih šest mjeseci dugog postupka javne nabavke. Što nije nikakvo čudo jer valjda je bilo potrebno nekoliko izmjena tenderske dokumentacije, dok se nije došlo do “željenog” ponuđača, ili bolje rečeno eliminisana svaka moguća konkurencija.

Neočekivana konkurencija

Obavještenjem o nabavci koje je objavljeno 29. maja prošle godine, vrijednost ugovora za navedenu javnu nabavku procijenjena je na 250 hiljada maraka bez PDV-a. Kao krajnji rok za dostavljanje ponuda naveden je 19. jun iste godine tačno u podne.

Samo dan prije isteka roka, objavljena je ispravka prethodnog obavještenja, pa je rok za dostavu ponuda pomjeren do 26. juna.

Međutim, i taj rok, kao i naredni su prolongirani, sve do 20. avgusta.

U međuvremenu, tačnije 3. jula, došlo je do izmjene tenderske dokumentacije i to upravo u dijelu koji se odnosi na tehničku i profesionalu sposobnost.

Izmjena je izvršena tako da se od potencijalnih ponuđača zahtijeva da uz uslov, da su u protekle tri godine realizovali iste ili slične poslove ukupne vrijednosti od 125 hiljada maraka bez PDV-a, ali je i precizirano na koje poslove se ovaj uslov odnosi.

“Pod sličnim ugovorom se podrazumijeva realizacija ugovora koji je za predmet imao analizu stanja u elektrodistributivnim mrežama koja uključuje i modelovanje mreže, proračune tokova snage i optimizaciju uklopnih stanja, sa planiranjem njenog razvoja, projektovanjem i puštanjem u pogon transformatorskih stanica i transformatora”, navedeno je precizno u izmijenjenim tenderskim uslovima.

Bilo je to dovoljno za eliminaciju moguće konkurencije jer ovakve uslove upravo niko osim “Projekta” ne ispunjava.

Ipak i pod ovakvim uslovima, pojavila se konkurencija.

Osim banjalučke firme koja je dostavila ponudu za pet stotina maraka nižu od procijenjene vrijednosti ugovora, pristigla je još jedna ponuda.

Grupa ponuđača koju je predvodila firma “Mides” iz Banjaluke, sa partnerima “Pirotehnik” iz Istočnog Sarajeva i “Elektroprojekt” iz Zagreba, dostavila je ponudu u iznosu od 250 hiljada maraka.

Iako je kriterijum za dodjelu ugovora bio najniža cijena, kako je bila predviđena i e-aukcija, i ovaj ponuđač je, bez obzira na nešto skuplju ponudu, imao šansu da dobije ponuđeni posao.

Žaliti se ne vrijedi

Međutim, eliminisani su zbog neispunjavanja uslova. Odlukom o izboru najpovoljnijeg ponuđača koju je 1. novembra 2024. potpisao Luka Petrović, v.d. direktora ERS, posao je dodijeljen “Projektu”.

U obrazloženju ove odluke navodi, između ostalog, da dostavljena referenca firme “Elektroprojekt”, ne odgovara izmijenjenim tenderskim uslovima. Precizira se referenca o realizovanoj usluzi zagrebačke firme odnosi  na “projektovanje  i priključenje kogenerativnog postrojenja kapaciteta 90-150 W na elektroprenosnu, a ne na elektrodistributivnu mrežu.”

Što se smatralo dovoljnim razlogom za eliminaciju ove grupe ponuđača.

Vlasnik firme “Mides”, Željko Momić, kaže da je problem u izmijenjenim uslovima koji su precizno navedeni, ne sporeći zakonsko pravo ugovornom organu da propisuje uslove.

Međutim, ovdje je problem nastupio nakon izmjene tendera.

“Mi smo se, što se tiče tehničke i profesionalne sposobnosti, oslonili na kapacitet našeg partnera iz Zagreba. Međutim, ugovorni organ je radio jednu izmjenu tenderske dokumentacije i nakon te izmjene naš partner, prema tim referencama, nije ispunjavao uslove”, kaže Momić za Impuls.

Prema njegovim riječima jedan od potencijalnih ponuđača je postavio pitanje šta se podrazumijeva pod “isti ili “ slični poslovi, pa je zatim stiglo precizno objašnjenje.

Zbog svega navedenog “Mides” se obratio kancelariji za razmatranje žalbi.

Međutim, na kraju su odustali od žalbe, što je komisija svojim Zaključkom od 18. decembra i konstatovala i obustavila dalji postupak.

Momić kao razlog odustajanja navodi da su zaključili da reference koje je dostavio “Projekt” u potpunosti odgovaraju izmijenjenim uslovima tendera, i da bi dalji nastavak žalbenog procesa, uz visoke takse i druge troškove koje to nosi, bio besmislen.

Dobitna kombinacija

Preduzeće “Projekt AD” ima čak jedanaest vlasnika. Međutim, najveći udio kapitala je u rukama Borka Đurića i Milenka Čičića.

Borko Đurić je direktor i jedan od suvlasnika građevinskog preduzeća “Krajina” iz Banjaluke. Suvlasnik je i Čičić i to sa cca 38% udjela.

Milenko Čičić je bio osnivač firme “Kaldera Company” iz Laktaša, koja se zajedno s njim prošle godine našla na “crnoj listi” Ministarstva finansija Sjedinjenih Američkih Država. Nakon čega su sve banke toj, kao i drugim kompanijama koje su se našle na udaru američkih sankcija, ugasile račune.

Milenko Čičić, Radovan Višković, Luka Petrović/Foto:Oslobođenje

Kao razlog za sankcije navedena je veza ove kompanije i njenog vlasnika sa predsjednikom RS Miloradom Dodikom i sumnjivim poslovima povezanim sa članovima porodice Dodik.

Interesantno je da je u saopštenju koje je povodom uvođenja sankcija Čičiću i drugim licima povezanim sa koruptivnim poslovima Dodika u detalje objašnjen način na koji taj uzajamni odnos funkcioniše.

Tako se, između ostalog, navodi, da su direktori “Kaldere”, Milenko Čičić i “Prointera”, Đorđe Đurić, izvještavali Igora Dodika, sina predsjednika RS, o poslovanju “Kaldere” i “Prointera”. OFAC-u je poznato i da je Čičić zastupao Igora Dodika na sastanku s nekim od njegovih poslovnih partnera i obavio niz finansijskih transakcija u Igorovo ime.

Čičićeva kompanija bila je tema mnogih medijskih izvještaja o korupciji i namještenim procedurama javnih nabavki.

“Kaldera” se prvi put na američkoj crnoj listi našla još 2022. godine. Odmah iza “Kaldere” na listi se našla i GP “Krajina” Borka Đurića, takođe zbog povezanosti sa koruptivnim poslovima porodice Dodik.

Borko Đurić/Foto: RASSrbija

Ova firma je  poznata po masovnoj izgradnji stambeno-poslovnih objekata u Banjaluci, ali i dovođenju u vezu s malverzacijama gradskim građevinskim zemljištem.

“Poslić” sa početka ove price  koji su preko “Projekta” Đurić i Čičić dobili od Elektroprivrede RS, samo je kap u moru. Tek toliko da se vidi da protiv Dodikovih prijatelja i poslovnih partnera u sistemu javnih nabavki nikakva konkurencija nema šanse.

Piše: Miljan Kovač/Impuls